Ay: Haziran 2016

Varant, alıcı ve satıcı arasında belirlenen vade, miktar ve fiyat üzerinden hakkın kaydi teslimat veya nakit uzlaşı ile kullanıldığı menkul kıymet niteliğindeki sermaye sözleşmesidir. Belirli bir vadeye sahip olan varantların alım ve satım hakkı  veren iki çeşidi vardır. Alım varantı (call), dayanak varlığı alma hakkı verirken; satım varantı (put), dayanak varlığı satma hakkı verir.

Varant çeşitlerinin özellikleri nelerdir?

Dayanak varlığın fiyatı artarken, değer kazanan alım varantında vade sonuna doğru yatırım getirisi ihtimali artar. Dayanak varlığın fiyatı düşerken, değer kazanan satım varantı ise dayanak varlığın fiyatı ile hareket etmesine rağmen tam tersi durumlar da söz konusudur.

Dayanak varlığın, alıcı ile satıcı arasında belirlenen vade sonu fiyatı, satım varantının kullanım fiyatının altındaysa aradaki fark uzlaşı farkı adı altında ödenir. Ayrıca dayanak varlığın fiyatı aşağıya doğru hareket ettikçe, satım varantının vade sonunda daha fazla ödeme olasılığı arttığı için dolayısı ile fiyatta yukarı doğru hareket eder. Aksi durumda, yani dayanak varlığın fiyatı arttıkça da satım varantının değeri azalır.

Varant fiyatlarındaki değişimler nelere bağlıdır?

İşlem gören varantların fiyatlarında meydana gelen değişimler, dayanak varlık fiyatı ve kalan vade süresine bağlıdır. Bu noktada en önemli faktör varantın vade sonudur. Vade sonu belirtilerek satılan varantlarda; işlem gördüğü son günü, vade değeri olmaz. Eğer varantın fiyatı artı değere geçmişse, hisse senedi fiyatı ile kullanım fiyatı arasındaki farka eşit olur.

Varant işlemi nasıl yapılır?

Hisse senedi işlemleri ile varant işlemleri arasında çok fazla bir fark bulunmamaktadır. Yatırımcılar, hisse senetlerine yatırım yaparken gerçekleştirdikleri işlemlerin benzerlerini gerçekleştirerek varantlara da yatırım yapabilirler. Aralarındaki tek fark, varantların, hisse senetlerindeki gibi başka bir yatırımcıdan değil, o varantı ihraç eden kurumdan alınıyor olmasıdır. Sadece daha önceden alım-satım emri girilmişse varantlar yatırımcılar arasında el değiştirebilir.

Borsaların, kurumsal ürünler pazarında işlem gören varantlar, haftanın 5 günü 24 saat yatırım yapılabilen forex piyasasının aksine borsanın açık olduğu 9:50-12:00, ve 14:40-17:30 saatleri alım-satım yapılabilir. Forex piyasasının yatırımcıya sunduğu en büyük avantajlardan birisi olan kaldıraç sisteminin kullanılabildiği varantlar, forex’in yatırımcısına sunduğu diğer önemli bir avantaj olan fiyatların hem düşüşünden hem de yükselişinden yatırım getirisi sağlayan çift yönlü yatırım özelliğine sahip değildir.

Varantların özelliklerine sahip CFD’ler gibi birçok dayanak noktalı yatırım enstrümanını bünyesinde barındıran ve yatırımcısına sunduğu avantajlarla öne çıkan forex piyasasında yer almak için yatırımcı dostu ve ödüllü GCM Yatırım‘ın internet sitesi www.gcmyatirim.com.tr‘u ziyaret edebilirsiniz.

GCM Yatırım’dan ücretsiz deneme hesabı açmak için buraya tıklayın.

Varant, belirli bir dayanak veya göstergeyi, belirlenen bir vadede, miktarda ve fiyatta alma ya da satma hakkı veren ve hakkın kaydi teslimat veya nakit uzlaşı ile kullanılan menkul kıymetlerdir. Varantı satın alan alıcı, satıcıya ödediği bedel karşılığında dayanağı değil, o varlığın alım veya satım hakkını alır.

Varantın özellikleri

Yapılandırılmış ürünler sınıfında olan varantın özellikleri baktığımızda;

Alıcısına; fiyat vade ve miktarı önceden belirlenmiş bir işlem hakkı veren varant, alım işleminin gerçekleşmesi konusunda bir yükümlülük getirmez. Alıcı ile satıcı arasında önceden belirlenen kullanım fiyatı ve vade tarihi olan varantta belirlenen tarihte, belirlenen fiyatta işlemi gerçekleştirmek alıcı ve satıcının yararınaysa işlem gerçekleştirilir.

Varantların alım ve satım hakkı  veren iki türü vardır. Alım varantı (call), dayanak varlığı alma hakkı verirken; satım varantı (put), dayanak varlığı satma hakkı verir. Aynı zamanda Amerikan ve Avrupa olmak üzere iki tipi  bulunan varantlarda, Amerikan tipi varantlar vade sonuna kadar kullanım hakkı verirken, Avrupa tipi varantlar sadece vade sonunda kullanım hakkı verir.

Varantlar, ödünç ve açığa satış işlemlerine konu olmamakla beraber kısa pozisyon da alınamaz. Ayrıca varant sözleşmelerinde yatırımcı herhangi bir yükümlülük altına girmediğinden teminat göstermesine gerek de yoktur.

Nakdi uzlaşı ve kaydi teslimatın olduğu varantta aynı zamanda dönüşüm oranı vardır. Bu oran, bir adet varantın kaç adet dayanak gösterge alım veya satım hakkı verdiğini gösterir. Varant, hak karşılığında ödenen bir ücret karşılığı işlem görür. Bu ücret de alınan hakkın fiyatını oluşturur.

Varant ve forex piyasasının farkları

Varantta alınan pozisyonlar, forex piyasasına göre daha uzundur. Dolayısı ile forex ile varantta yapılan işlemler sonucunda elde edilenler birbirinden farklılıklar gösterir. Örneğin, forex piyasasında dövizlerde paritelerin fiyat farklılıklarından yatırım getirisi elde edilirken, varantta dövizi alım-satım hakkından yatırım getirisi elde edilir.

Forex piyasasında yatırımcıya önemli avantajlar sağlayan kaldıraç sisteminin bir benzerinin kullanıldığı varantta, işlemler aracı kurumlar vasıtası ile gerçekleştirilir. Haftanın 5 günü 24 saat boyunca işlem yapılabilen forex piyasalarının aksine, varantta hisse senetleri piyasasının normal seans saatleri içerisinde işlem yapılabilir.

Varantların özelliklerine sahip CFD’ler gibi birçok dayanak noktalı yatırım enstrümanını bünyesinde barındıran ve yatırımcısına sunduğu avantajlarla öne çıkan forex piyasasında yer almak için yatırımcı dostu ve ödüllü GCM Yatırım’ın internet sitesi www.gcmyatirim.com.tr ‘yi ziyaret edebilirsiniz.

GCM Yatırım’dan ücretsiz deneme hesabı açmak için buraya tıklayın.