Varant, belirli bir dayanak veya göstergeyi, belirlenen bir vadede, miktarda ve fiyatta alma ya da satma hakkı veren ve hakkın kaydi teslimat veya nakit uzlaşı ile kullanılan menkul kıymetlerdir. Varantı satın alan alıcı, satıcıya ödediği bedel karşılığında dayanağı değil, o varlığın alım veya satım hakkını alır.
Varantın özellikleri
Yapılandırılmış ürünler sınıfında olan varantın özellikleri baktığımızda;
Alıcısına; fiyat vade ve miktarı önceden belirlenmiş bir işlem hakkı veren varant, alım işleminin gerçekleşmesi konusunda bir yükümlülük getirmez. Alıcı ile satıcı arasında önceden belirlenen kullanım fiyatı ve vade tarihi olan varantta belirlenen tarihte, belirlenen fiyatta işlemi gerçekleştirmek alıcı ve satıcının yararınaysa işlem gerçekleştirilir.
Varantların alım ve satım hakkı veren iki türü vardır. Alım varantı (call), dayanak varlığı alma hakkı verirken; satım varantı (put), dayanak varlığı satma hakkı verir. Aynı zamanda Amerikan ve Avrupa olmak üzere iki tipi bulunan varantlarda, Amerikan tipi varantlar vade sonuna kadar kullanım hakkı verirken, Avrupa tipi varantlar sadece vade sonunda kullanım hakkı verir.
Varantlar, ödünç ve açığa satış işlemlerine konu olmamakla beraber kısa pozisyon da alınamaz. Ayrıca varant sözleşmelerinde yatırımcı herhangi bir yükümlülük altına girmediğinden teminat göstermesine gerek de yoktur.
Nakdi uzlaşı ve kaydi teslimatın olduğu varantta aynı zamanda dönüşüm oranı vardır. Bu oran, bir adet varantın kaç adet dayanak gösterge alım veya satım hakkı verdiğini gösterir. Varant, hak karşılığında ödenen bir ücret karşılığı işlem görür. Bu ücret de alınan hakkın fiyatını oluşturur.
Varant ve forex piyasasının farkları
Varantta alınan pozisyonlar, forex piyasasına göre daha uzundur. Dolayısı ile forex ile varantta yapılan işlemler sonucunda elde edilenler birbirinden farklılıklar gösterir. Örneğin, forex piyasasında dövizlerde paritelerin fiyat farklılıklarından yatırım getirisi elde edilirken, varantta dövizi alım-satım hakkından yatırım getirisi elde edilir.
Forex piyasasında yatırımcıya önemli avantajlar sağlayan kaldıraç sisteminin bir benzerinin kullanıldığı varantta, işlemler aracı kurumlar vasıtası ile gerçekleştirilir. Haftanın 5 günü 24 saat boyunca işlem yapılabilen forex piyasalarının aksine, varantta hisse senetleri piyasasının normal seans saatleri içerisinde işlem yapılabilir.
Varantların özelliklerine sahip CFD’ler gibi birçok dayanak noktalı yatırım enstrümanını bünyesinde barındıran ve yatırımcısına sunduğu avantajlarla öne çıkan forex piyasasında yer almak için yatırımcı dostu ve ödüllü GCM Yatırım’ın internet sitesi www.gcmyatirim.com.tr ‘yi ziyaret edebilirsiniz.
GCM Yatırım’dan ücretsiz deneme hesabı açmak için buraya tıklayın.